Dagboek voor Boer & Tuinder
Als marktkramer zijn we (niet) geboren.Net op deze dag dat ik dit artikel zit te typen zijn wij negentien jaar getrouwd. Toen we in 1988 pas overgenomen hadden was er enig tumult op de melkmarkt want er kwam een kaper op de kust. Het argument van deze ronselaar voor de Hollandse concurrentie was eigenlijk vrij eenvoudig: “een nieuwe boer op ’t hof, een nieuwe melkerij mét een hogere prijs!” Het klonk vrij aanlokkelijk, wij zijn er echter niet in meegestapt. Wij houden nogal van een goede verstandhouding met onze vaste relaties. Toch heeft het ons niet tegengehouden om daar eens, met succes, op tafel te kloppen.
Vandaag zit er blijkbaar meer dan één hond in het kegelspel. Het lijkt wel of er geen einde komt aan het opbod tussen melkerijen en opkopers om toch maar aan die gouden liters te geraken.
Wij boeren zijn dat nog helemaal niet gewoon. Wij bevonden ons in een unieke situatie dat wij in veel gevallen een product leverden, en pas nadien een prijs uitbetaald werden. En, laten we eerlijk zijn, zo slecht hebben wij het daarmee niet gehad. Jarenlang konden wij met enige zekerheid de fluctuaties van de markt wat inschatten, en zelfs de grootste doemdenkerij die ons jarenlang werd voorgehouden dat de melkprijs nog 5 cent ging dalen en de slogan “dat we blij mochten zijn dat onze melk altijd zou verzekerd zijn van ophaling” werd geslikt als zoete koek. Meer nog, het weerhield ons als ondernemers niet om nog flink te investeren in melkquota’s.
Op vandaag zijn vele melkveehouders wel kort van geheugen, maar ik wil het wel even helpen opfrissen. Hoe lang is het geleden dat enkele kleine melkfabriekjes plots zonder boe of ba de melkophaling stopten wegens niet meer rendabel? Hoe lang is het geleden dat een grote fabriek met tederheid onder de vleugels van de grote coöperatie werd genomen en dat alle melkleveraars geholpen hebben om die put te vullen? Hoe lang is het geleden dat een coöperatie in Nederland failliet ging, en dat de melkveehouders die mede-eigenaar waren nog mochten de schulden helpen betalen?
Enkele maanden geleden nog stonden wij met boeren op de bres voor een fatsoenlijke melkprijs in de supermarkt, maar het gevaar kwam niet altijd van uit de richting van de prijsbewuste inkopers, soms hadden wij meer last van onder de prijs kruipende collega’s uit omringende landen. En, Eddy Leloup heeft het ons altijd voorgehouden:”Melkveehouders, vergis u niet van vijand!”.
Vandaag lijkt het echter belangrijker om ons te omringen met “goede vrienden” in de handel. Van alle kanten staan opkopers met verschillende achtergronden te dringen naar onze gunsten. Zolang het allemaal duurt natuurlijk, ik zou het niet mogen bedenken om een paar maanden melkgeld met de noorderzon (letterlijk dan) te zien verdwijnen. Op dat vlak lijkt het mij een bijzonder goede uitdaging voor de landbouworganisaties om de boeren daarin te begeleiden. Moeten zij dan enkel zorgen voor de allerhoogste melkprijs? Ik denk het niet. Want dan sturen zij bijvoorbeeld de mestkalverhouders regelrecht naar het faillissement. Neen, volgens mij moeten ze de markt scherp helpen in de gaten houden wat er gebeurt, wat de mogelijkheden zijn en boeren helpen en ondersteunen bij het afsluiten van goede contracten. Dit lijkt me één van de basisbeginselen van de boerenorganisaties, maar op vandaag heb ik er nog maar weinig van gemerkt.
Want zeg nu zelf, wat beloven de nieuwe opkopers?” Wij garanderen een hogere prijs maar geven geen enkele garantie!”
Laten wij het maar aan elkaar toegeven, van marktinzicht en handel op hoog niveau hebben wij als boer nog maar weinig kaas gegeten, het zit niet echt in onze genen. Bij veel boeren wordt de tank in drie dagen vol gemolken, ’s nachts opgehaald door een onbekende chauffeur die de opgezogen liters netje op een kaart voor je schrijft, en drie weken na einde van de maand komt er een bedrag op de rekening. Als er geen problemen zijn komt de vertegenwoordiger van de melkfabriek niet meer dan één keer per jaar bij je langs, en meestal is dat nog voor een formaliteit.
Maar, nu gaan we het allemaal veranderen, we hebben lang genoeg op het rond punt gereden, nu gaan we eindelijk eens afslaan. Pas op voor wie in dat geval de populaire discussies en hitsigmakerij met blinde kop volgt net zoals met de GPS. Je zou wel eens in een zandweggetje kunnen vastraken.
Je hebt het in dit artikel allicht al kunnen afleiden, ik wil graag verder doen met mijn vertrouwde relatie. Als ze hun verstand gebruiken natuurlijk.
Ik refereer even naar mijn eerste zin. Ik ben tenslotte toch ook al negentien jaar getrouwd. In lief en leed, nog altijd met dezelfde vrouw.
“Want”, zegt ze mij soms fijntjes, “je kan je toch niet verbeteren …”
posted by Luc Callemeyn @ donderdag, september 20, 2007
3 Comments:
Beste Luc,
Het is allemaal te zien hoeveel risico je wil nemen denk ik.
Niet dat wij staan te springen om te veranderen van zuivelfabriek.
Maar als boeren dat voor zichzelf en hun bedrijf beslissen heb ik daar alle respect voor.
En ik vraag me af als er niet wat verschuiving was geweest of we dan vandaag dezelfde melkprijs hadden als nu het geval is.
Als het goed gaat steekt natuurlijk ieder graag de pluim op zijn hoed.
Ook de zuivelexpert van de organisatie heeft daar, naar mijn mening, zeker zijn verdiensten.
Mvg, Kristine
Never change a winning team.
@Kristine,
uiteraard respect voor ieder zijn mening, en van jullie respect voor mijn mening en gedachtenkronkels.
@Menck,
inderdaad, we blijven er nog een beetje
Een reactie posten
<< Home